hoog 70 cm plaats zon, kalk
sier, geurplant, snijbloem

De vaste plant van het jaar 1998 (toen hadden we ze al). Lang en rijk bloeiend met grote bloemen in goedgevulde schermen. Het grote bijna ronde blad heeft een mooie textuur die variatie biedt tussen andere planten. In voor en najaar is het donkerrood. 'Rosenkuppel' is fijn materiaal voor combinaties in de border en de vaas.
Voor keukengebruik vinden wij deze niet aromatisch genoeg.

Super voor de tuin en de vaas.

hoog 60 cm plaats zon, kalk
sier, geur, snijbloem, bijenplant, vlinderplant, insectenvoer

Een Origanum voor de beestjes en de bloemetjes, rijk en lang bloeiend en goed voer voor nuttige insecten.

We kennen Origanum laevigatum als een soort met wat langgerekte open aren. Bij deze selectie is de bloei veel voller.
Dit is een waardevolle sierplant die zelfs als snijbloem inzetbaar is.

Een subtiel geurtje, maar niet voor je keuken dus.

hoog 35 cm plaats zon, kalk, droog, warm
sier, geur mediterraan, grijsbladig

Wilde Oregano uit Israël met een soort van bonenkruid-majoraan geur.

Dit is zeer waarschijnlijk de legendarische hysop uit de bijbel in; "Asperges me, Domine hyssopo", vertaald als: "besprenkel mij met hysop". Echte hysop komt niet voor in Israël. Za'tar is een mengsel van dit kruid met Sumac, zout en geroosterd sesamzaad, soms olijfolie of nog andere kruiden.
Over dit kruid zijn in het Midden Oosten geen kwesties. Iedereen houdt er van.

hoog 25 cm plaats zon, kalk
sier, geurplant, keukenkruid, bodembedekker

Aanbevolen voor keuken gebruik als het een uitstekend winterharde moet zijn.

Ook zeer geschikt als rijk bloeiende bodembedekker in de volle zon. De geur is bijna zo sterk als die van Origanum majorana, de echte oregano.

De krachtigste marjolein dus.
Heerlijk voor keukengebruik en betrouwbaar vast.

hoog 25 cm plaats zon
geur, keukenkruid, sier

Een sterk geurende en gepeperde oregano met lekker grijs blad.

Niet dus die zoete voor bij de pasta.

De smaak houdt het midden tussen bonenkruid en peper.

Verdraagt strenge vorst veel beter dan vocht.

hoog 90 cm plaats droog, zonnig
sier, geur mediterraan

De dwergvorm van 'Blue Spire'. Deze dingen komen uit de Mongoolse stenige steppe waar ze samen met Eremurus staan. Ze hebben dus niets nodig behalve zon. Kou deert ze ook niet.
Diep snoeien in het voorjaar.

Deze zilveren droom, samen met Echinacea en Verbena, vormt sinds 2010 de ruggengraat van onze prairie border.

hoog 50 cm plaats droog, zonnig
sier, geur mediterraan, bladsier

Peter Catt van Liss Forest Nursery, Hampshire, Groot-Brittannië is de uitvinder van de beste Russische salie tot nu toe: 'Lacey Blue' en in 2012 introduceerde hij 'Silvery Blue'.

Nog ietsje lager en dus steviger maar vooral vanwege het zeer zilveren blad een opwindende introductie.

Ze zijn allemaal prima winterhard en geurig.

Zilveren Djengis Khan lavendel.

hoog 250 cm plaats zon, halfschaduw, rijk, kalk
architectuurplant, landschapsplant, bijenplant, prairie

Deze majestueuze schermbloemige kan een beetje tippen aan Ferula. Dus ze is geweldig.
Het blad komt niet hoger dan 70 cm, de rest vormt het bloemstengel festijn. Die stengels zijn bovendien donker purper.
Een zeer bruikbaar verticaal element voor je border dus. Ik denk daarbij aan prairie hoewel ze oorspronkelijk uit zuid-oost Europa komt.
Ze is monocarp, dus sterft na de bloei, maar houdt zich uitstekend in stand via zaailingen. Bijen zijn er dol op.

hoog 80 cm plaats zon
mediterraan, bladhoudend, bloeiende heester, geur, bijenplant

De bijzondere kleur bedankt deze Phlomis aan haar kruisingsouders. (P. purpurea x P. crinita) Phlomis laat zich maar moeilijk stekken. De meeste worden daarom gezaaid. Bij deze kan dat helaas niet. Zoals je ziet is het stekken gelukt. Massaal zullen we haar helaas nooit aan kunnen bieden.
Ze staat al jaren in onze tuin. In strenge winters vriest ze tot de grond terug om in het voorjaar weer uit te lopen. In dat geval bloeit ze niet in het voorjaar, maar in het najaar.

hoog 100 cm plaats zon, droog
mediterraan, bergplant, bladsier, bijenplant

Voor het eerst ingevoerd in 1999. Nu eindelijk in productie. Kweken is een kwestie van geduld.
Een van de meest spectaculaire Phlomis die ik ken, hoog uit de bergen van Marokko.
We hebben haar jaren lang getest en ook wel eens verloren. Nu hebben we denk ik de slag te pakken.
Gigantisch blad en lange stengels met reusachtige zacht roze bloemen.
Grijp je kans zo lang de voorraad strekt.

hoog 100 cm plaats zon, halfschaduw
mediterrane plant, geur

Phlomis russeliana mag in geen enkele tuin met mediterrane aspiraties ontbreken. De crème gele bloemen in etages maken veel indruk. Het is een warmte uitstralende plant met groot olijfgroen wollig blad. Dat blad heeft bovendien een sterk onkruid werende werking.

Kruidachtig en half-bladhoudend. Best in de zon. Prima winterhard.

hoog 160 cm plaats zon
mediterraan, sier, bijenplant

Deze wordt wel verward met Phlomis russeliana, Het zijn beide kruidachtige, dus niet verhoutende soorten, maar deze is subtieler van kleur en veel hoger. De verfijnde combinatie van groen-grijs wollig blad met zacht roze met beige bloemen vind ik heel aangenaam. Het is mede vanwege haar hoogte een indrukwekkende plant die soms zelfs de 2m haalt.
Ze is prima winterhard en half bladhoudend.

Turkse salie, uit Griekenland.

hoog 120 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

'Arp' is een rijk bloeiende Amerikaanse selectie met opvallend grote lichtblauwe bloemen en grijzig blad. Ze heeft de onbewezen reputatie zeer winterhard (-22) te zijn. Vrij traag en zeer open groeiend. Dus niet geschikt voor grootschalige productie maar juist prima voor de kruidentuinsal flava. 'Arp' werd geselecteerd als afstammeling van een plant die in Arp, Texas in 1972 werd gevonden door Mrs. Madelene Hill.

hoog 100 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een snelgroeiende nieuwe cultivar.

Lekker dik blad, bossige plant.

Robuust in de tuin, productief genoeg voor de zware gebruiker.

hoog 60 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Wij noemen dit dennenrozemarijn vanwege de heerlijk frisse dennengeur en het smalle naaldvormig blad dat zelfs plakt van de hars.
In tegenstelling tot dennen geen groot liefhebber van nattigheid.
'Benenden Blue' heeft als synoniem 'Collingwood Ingram' naar de vinder, die ook wel 'Cherry' werd genoemd vanwege zijn passie voor kersenrassen.
Het verhaal over de aanrijding op Corsica past hier helaas niet. Vraag er naar als je ons bezoekt.

hoog 50 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een heerlijke diep blauwe kleur heeft deze plat groeiende vorm met licht gebogen takken.

De kruipende vormen, zoals daze bloeien veel rijker en ook vaak al voor de winter.

Daar staat tegenover dat ze misschien iets vorstgevoeliger lijken te zijn.

Ideaal voor een hoge pot waarin ze elegant over kunnen hangen.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Een van mijn favoriete kruipende rozemarijnen omdat we er lang geleden zo'n heerlijke pot vol van hadden.

Zo'n pot overwinter je het beste in de koude kas.

De geurige takken worden zo'n 30 tot 40 cm lang en staan breed uit tot ze gaan hangen.

Het dauw van de zee dat als blauwe regen over de rand van je pot stroomt.

hoog 80 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

'Boule' was een van mijn eerste kruipende rozemarijnen, zo'n 25 jaar geleden gevonden in Zuid Frankrijk.

Lijkt qua diep blauwe kleur sterk op 'Corsican Blue' maar met een iets andere groeiwijze.

Haar takken zijn gebogen en het jonge hout is grijzig wit waardoor ze een regelmatige grijze bol vormt.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Kruipende vorm die tot een meter lang en breed kan worden.

Zeer volle bossige plant met fijne naalden die snel een pot vult.

Fantastisch die enorme watervallen van rozemarijn zoals je ze in zuid Frankrijk ziet. Bij ons doe je dat beter in pot.

hoog 30 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Nog een kruipende vorm met fijn krullende takjes, korte naalden en metaal blauwe bloemen.

Prima voor de keuken en zeer leuk in pot.

Kruipende vormen zijn, ik zeg het nog maar een keer, wat minder winterhard dan opgaande. Maar je kunt het altijd proberen ze buiten te laten overwinteren.

hoog 120 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

De bekende schrijver van plantenboeken E.A. Bowles kreeg deze rozemarijn als stekje van zijn buurvrouw Euphemia en heeft de kloon naar haar vernoemd. Ze ruilden wel vaker zaden en stekken.
Het blad is grijzig groen en ze heeft kleine metaalblauwe bloemen.
Iets winterharder dan de meeste.
Een terecht bekroonde cultivar voor tuin en keuken.

Moraal: Koester je buuv.

hoog 60 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

'Severn Sea' is goed te herkennen aan de elegant breed uitstaande takken die eerst omhoog groeien uiteindelijk doorbuigen tot ze plat liggen en de rijke en intensief hemelsblauwe bloei. Prima in pot, ietwat vorstbestendig (-10oC). Gevonden door Norman Hadden in West Porlock, Somerset. Het is volgens hem een zaailing van 'Corsicus Prostratus' maar die naam is niet meer goed aan een bepaalde plant te koppelen.

hoog 240 cm plaats zon, beschut, droog
geur, sier, mediterraan, genees-, keukenkruid, potplant, bladhoudend

Makkelijk te herkennen aan het dik vlezig donkergroen recht afstaande blad en de streng opgaande groeiwijze. Wellicht de hoogste die er is. Maar je kunt ze natuurlijk op elke gewenste hoogte terugsnoeien. Bloemen heerlijk helder metaal blauw.

Net als de rest niet echt volledig winterhard -12oC levert duidelijk problemen op. 'Tuscan Blue' werd voor 1948 door W. Arnold Foster uit Toscane geïntroduceerd.

hoog 70 cm plaats zon, droog
sier, eetbare bloem, bijenplant, bladsier

De belangrijkste sierwaarde vormen de prachtige grote zwaar grijs-behaarde rozetten. Het tweede jaar wordt het blad wat minder grijs en verschijnen er stengels met grote witte bloemen. Gertrud Jekyll adviseerde de bloeistengel weg te knippen om het grijze rozet te houden. Maar dat is onzin. De bloemen zijn al even fabuleus als het blad
Ze gedraagt zich bij ons meestal als tweejarige, maar kan volgens sommigen tot 30 jaar oud worden.

hoog 45 cm plaats zon
sier, snijbloem, bijenplant, cottageplant, prairie

Deze opmerkelijke recente introductie met geveerd blad is in omloop als Salvia nemorosa. Het blad verraadt echter dat dit gekruist is met de Joegoslavische Salvia jurisicii. En dat was een bijzonder goed idee van de vinder, Jan Kraan. Haar habitus is wat compacter, minder los, dan Salvia jurisicii. Salvia nemorosa bloed lijkt qua textuur dominant. Ze bloeit vroeg en kan herbloeien wanneer je haar na de eerste bloei terug knipt.
Leuke nieuwigheid.