hoog 400 cm plaats zon
klimplant, fruit, vruchtgewas

Kiwi is eenhuizig, zowel mannelijk als vrouwelijk en kan dus zichzelf bestuiven. Het stuifmeel is bij de meeste cultivars echter onvoldoende op het juiste moment rijp voor optimale zelfbestuiving.
Dit is een uitstekende zelfbestuiver.
Snoei Kiwi in de zomer als de vruchten al zijn gezet. Je remt dan de groei wat en snoeit takken met weinig vruchten weg.
'Issai' is een relatief kleine plant met kleine onbehaarde vruchten die ook in een pot gehouden kan worden.
De kleine vruchten rijpen vroeg.

hoog 300 cm plaats zon
klimplant, fruit, vruchtgewas

Een nieuw vrouwelijk kiwi ras met rode vruchten.
De vruchten zijn zoeter en smaakvoller dan gewone kiwi. De schil is zacht en eetbaar.
Het blad loopt rood uit in het voorjaar.
Minder hard groeiend dus hanteerbaar.
Voor bestuiving is een mannelijke of zelfbestuivende plant erbij vereist.
De vruchten rijpen vroeg, vanaf half september.

De smaak is rood.

hoog 600 cm plaats zon
klimplant, fruit, vruchtgewas

De meeste kiwirassen kunnen zichzelf niet optimaal bestuiven. De mannelijke organen zijn vaak onderontwikkeld. Bij een aantal rassen zoals 'Jenny' valt dat mee. Die kunnen dus zichzelf en ook andere vrouwelijke planten bestuiven. Omdat stuifmeel en stampers ongelijk rijpen is vruchtzetting altijd beter als er meerdere rassen bij elkaar staan
Een ras als Atlas maakt geen kiwi maar wel veel stuifmeel over een langere periode.
De stuifmeel donor dus die zorgt voor veel meer kilo's kiwi.

hoog 600 cm plaats zon
klimplant, fruit, vruchtgewas

'Hayward' heeft grote, goed smakende uniforme vruchten. Die je in je kelder nog maanden kunt bewaren
Het eigen stuifmeel is zwak en bestuift de plant onvoldoende. Dus je moet er wel een bestuiver zoals 'Atlas' of een andere kiwi bijzetten.
Dan mag je op een voortreffelijke opbrengst van goede grote vruchten rekenen.

Een ras voor profi's. Ze planten er een 'Atlas tussen.

hoog 600 cm plaats zon
klimplant, fruit, vruchtgewas

De meeste kiwirassen zijn niet goed zelfbestuivend. Deze heeft geen bestuiver nodig.
Snoei Kiwi in de zomer als de vruchten al zijn gezet. Je remt dan de groei wat en snoeit takken met weinig vruchten weg.
'Jenny' is snel groeiend met grote vruchten. Van een volwassen struik kun je wel 30 kg oogsten.

Kiwi is een zeer gemakkelijke ziektevrije fruitsoort.

hoog 40 cm plaats zon
groente, keuken- salade kruid

Tussen groente en kruid maar bovendien in bloei best sierlijk. Het mag gezien worden als de grofste bieslook met wel 4 cm dikke bladeren die we gebruiken als voorjaarsui en dat vrijwel jaarrond voor heerlijke salades. De bloemen zitten bij elkaar in een witte bol. Vaste groenten planten doen ons denken aan het ideaal van de permacultuur. Ideaal voor luie moestuiniers. Kenners weten dat er meer bij komt kijken, maar waarom niet af en toe een graantje mee pikken?

hoog 45 cm plaats zon/h.schaduw
sier, eetbare bloemen, mediterraan

De bloemen doen een beetje aan een minaret denken. De puntige knop barst open en dan gaan de gele belletjes daar heel elegant uit hangen.
Uit zuid en centraal Europa tot en met de Kaukasus.
Ik zag ze samen met Santolina, Satureja, tijm en wilde lavendel in de bergen bij het zuid-Franse Forcalquer en oostwaards. zaait zich hier ook lekker uit. Leuk dus voor je mediterrane kruidenborder.

hoog 100 cm plaats zon
groente, keukenkruid, knolgewas

Een vaste knoflook, die meestal 12 tenen maakt rondom de bloeistengel. Wij 'zaaien' broedbolletjes dus meerdere planten per pot, geen dikke knoflook. Als je ze uit elkaar trekt en op rijen plant maken ze dikke tenen. In de lucht waar normaal de bloem zit ontstaan 'broedbolletjes' die je ook kunt eten of weer planten.
De grap zit in de stengels die met een zwierige krul 'ploink' zeggen.
Een zeer amusante plant zowel voor kinderen als voor kookgekken.

hoog 30 cm plaats zon
keukekruid, sier, eetbare bloem

Deze zeldzame witte vorm van bieslook kun je natuurlijk gewoon gebruiken in de keuken. Maar nu heb je er ook nog eens maagdelijk witte eetbare bloemetjes bij.

Die knip je gewoon mee af want er blijven nieuwe komen.

De sprieten zijn minder recht dan bij gewone bieslook. Wat mij doet vermoeden dat het mogelijk niet schoenoprasum mag heten. Maar het zit er wel dichtbij.

Bijzondere bieslook uit Corsica.

hoog 30 cm plaats zon/h.schaduw
keukenkruid

Tja, gewone bieslook dus.....

Een van de belangrijkste keuken of saladekruiden. Snijd er lekker veel van, dan groeit er ook veel terug.
Niet kapot te krijgen.
De bloemen mag je ook een keer eten, of als decoratie gebruiken.
Maar eerst trek je de bloem stelen er aan hun nek uit, wat die zijn te taai om te eten.

hoog 35 cm plaats zon/h.schaduw
groente, keukenkruid, sierplant

In grote groepen is dit een indrukwekkende bloeiende sierplant voor het najaar, punt.
Maar bovendien is het een onbekend en in Azië zeer geliefde groente of keukenkruid. Het blad is plat en heeft een aangename milde knoflooksmaak. De stervormige bloemen zijn zuiver wit. Daslook, maar dan sierlijk rechtopstaand op lange stengels en de hele zomer oogstbaar.

Massaal planten. Of uit budgettaire overwegingen elk tweede jaar scheuren tot je genoeg hebt.

hoog 30 cm plaats vocht, schaduw
heemplant, geur, keukenkruid

Toenemende culinaire belangstelling geniet deze beminnelijke beschermde inheemse plant. Denk daarbij in de richting van een knoflookachtige dressing voor bij de pannenkoek zoals we in Hongarije aten, daslook pesto voor over de pasta of gewoon door de aardappelpuree.
Als ze vochtig staan groeien ze snel tot heerlijke plakkaten. In de zomer zijn ze tijdelijk vertrokken, eind van de winter lopen ze weer uit met nieuw blad.

Zo sterk als een beren-look.

hoog 100 cm plaats zon, koude kas (tot -10)
geur, keukenruid, badkruid, kuipplant

Dit geschenk van de goden uit Chili is mijn kampioen citroengeur.
Het blad ruikt meer naar citroen dan citroen zelf naar citroen geurt. In Frankrijk heet ze Verveine, Italianen noemen haar Limoncello.
Zet ze ergens waar je in het voorbijgaan een blaadje kunt meepakken. De minuscule witte bloemetjes in schermen zijn net wolkjes. Knip naar hartenlust, dit schatje groeit en bloeit maar door.
Ze mag dan ook veel meer water en voeding dan je zou denken.

hoog 50 cm plaats zon
keukenkruid, geneeskruid

Dit is een woekergevaarlijk gewas. Het eerste jaar lijkt het mee te vallen maar na verloop van tijd gaat mierikswortel flink terrein veroveren. Pas dan kunnen ook weer wortels worden geoogst voor keuken gebruik. De stoffen in de plant zijn verwant aan mosterd gas. Het is niet de bedoeling ze in grote hoeveelheden als groente te consumeren.

Natuurlijk geweldig als smaakmaker en zeer gezond met mate.

hoog 200 cm plaats vocht, zon
vruchtboom, bloeiende heester, herfstkleur, fruit

Een zeer winterhard en gezond Russisch appelbessen ras met grote zoete en sappige vitamine-C rijke vruchten, maar bovendien vanwege de intensief rode herfstkleur ook als sierplant zeer geschikt.

Appelbessen zijn zelfbestuivend sterk en makkelijk fruit voor mens en dier.

Doe de vogels en jezelf een plezier.

hoog 175 cm plaats zon, schaduw, droog, nat
vruchtboom, bloeiende heester, herfstkleur, fruit

Speciaal voor bessen productie geselecteerde cultivar met grote, zwarte vruchten.

Het blad wordt in de herfst purperrood. Het is een Finse, zeer sterke cultivar die graag op vochtige gronden groeit. Appelbessen kunnen produceren en worden geplant in de volle zon of in de halfschaduw op allerlei grondsoorten, ook op drogere of vochtige plaatsen.

hoog 300 cm plaats humus, kalk
vruchtboom, bloeiende heester, herfstkleur, fruit, bijen, insektenplant

Een vrij onbekende fruitsoort, inheems in midden en zuid Europa en midden Azië. 'Kasaniaker' is een grootvruchtig productieras uit Bulgarije waarvan de vruchten verwerkt tot jam of gelei worden gegeten. Voor noord Nederland zijn ze mogelijk wat te laat rijpend. Ze zijn zelfbestuivend maar in combinatie met een andere ras of zaailing nog iets productiever.
Ze vereisen geen of nauwelijks snoei.
Vanwege de vroege bloei een uitstekende drachtplant voor nuttige insecten.

hoog 60 cm plaats doorlatend, zon
kustplant, geurplant, groente, bladsierplant

Zo sierlijke groente dat je er amper van durft te eten. Het indrukwekkend van purperpaars naar grijs verkleurend blad wordt gekroond met de smakelijkst uitziende broccoli op aarde en als je daar vanaf weet te blijven die heerlijke witte wolken. Als groente is het jonge blad, gebleekt, een delicatesse. Bedek hiervoor de plant met een omgekeerde bloempot. Kort koken, eventueel met wat citroen en boter opdienen, dus zo eenvoudig mogelijk. Maar nog makkelijker; jaarrond is het jonge blad heerlijk in groentegerechten:
Zeelicatesse.

hoog 200 cm plaats doorlatend, zon
fruit, kleine boom, mediterraan

Kweeperen zijn fijne kleine boompjes die sierlijk bloeien en gemakkelijk, dus zonder enig onderhoud, een enorme oogst grote vruchten voortbrengen. Ze zijn uitstekend zelfbestuivend, de boom bezwijkt er zowat onder. Extra bestuiving mag je verwachten van de rassen 'Lescovacks' en 'Portugal'.

'Rea's Mammoth' heeft grote peervormige vruchten van omstreeks een kilo per stuk.

hoog 130 cm plaats zon, beschut
groente, bladsierplant

Kardoen is een middeleeuwse groente, nauw verwant aan artisjok. De gebleekte stengels worden nog steeds gegeten in Italië en Zuid Oost Europa. De smaak is vooral bitter. Maar, bitter in de mond maakt het hart gezond. Wanneer je Artisjok als sierplant overweegt raad ik ten zeerste aan Kardoen te kiezen. Kardoen groeit veel sneller, is veel beter winterhard en heeft heerlijk groot grijs spits gesneden blad.
De uitstraling is monumentaal, mediterraan en middeleeuws.

hoog 150 cm plaats zon, beschut
mediterraan, groente, bladsierplant

Deze verbeterde 'Gros Vert' is aanzienlijk winterharder en ook productiever dan zijn voorganger. De knoppen rijpen snel en een volwassen plant maakt zo'n 8 of meer bloemknoppen. Als je de bloemen laat open gaan wordt het prachtig paars bijenvoer.

De grote knoppen hebben purperen accentjes. Behalve als groente is ze ook als snijbloem zeer geschikt.

hoog 250 cm plaats zon
mediterraan, vruchtboom, fruit

Deze Deense cultivar afkomstig van het gelijknamige eiland is een van de best rijpende en lekkerste vijgen voor ons klimaat.

De tot 6 cm lange geel - bruine vruchten hebben heerlijk sappig rozerood vruchtvlees.

Prima winterhard bij ons. In strenge winters vriezen de puntjes mogelijk wat in maar ze komt altijd sterk terug.

Zeer mooi diep gesneden klassiek vijgenblad.

hoog 300 cm plaats zon, beschut, warm, stenig
mediterraan, vruchtboom, fruit

Bijzonder vroeg afrijpende bruinrode vijg, zeer geschikt voor ons klimaat.
Het vruchtvlees is zoet en rood.
Snoei zo veel of zo weinig als je wil, maak je nergens zorgen over; deze vijg krijg je niet kapot.
Zet ze wel in de vollegrond en liefst op een arme, warme, stenige plek.

Met een takje rozemarijn er in geprikt en olijfolie besprenkeld in de oven heb je al een heerlijk dessert.

hoog 150 cm plaats zon
keuken, kruid, bijenplant, vlinderplant

Sierlijk bronsgroen blad en vrolijke vaasvaardige schermen, maar vooral ook een groente of keukenkruid. Alle delen van de plant zijn te gebruiken. Als vaste plant vervangt ze voor de gemakkelijke tuinier en minder kritische cuisinier de eenjarige dille, die aanzienlijk meer aandacht vraagt. Ze zaait zich als je de uitgebloeide schermen laat staan, rijkelijk uit.
Plant je ze niet voor jezelf, doe het dan voor de Koninginnenpage. Haar rupsen zijn dol op het loof.

hoog 30 cm plaats zon, rijk
kleinfruit, vrucht, bodembedekker, fruit

Deze bijzondere witte aardbei met rode zaadjes is terug gekweekt uit een originele kruising tussen Fragaria chiloensis x virginiana. Dicht bij wild dus, geen manipulatie.
Ze maakt veel lange ranken die je het beste af en toe weghaalt.

Zeer zoet en aromatisch met een lichte ananassmaak.

Een tikkeltje vreemd maar wel heel lekker.